Nadmierne usuwanie gałęzi prowadzi do znacznego osłabienia kondycji lub nawet obumarcia drzewa. Usunięcie powyżej 30% korony drzewa powoduje istotny spadek kondycji drzewa. Dlatego w celu ograniczenia tzw. ogławiania drzew wprowadzono przepis art. 87a ust. 2 ustawy o ochronie przyrody.

Zgodnie z tym przepisem możliwe jest usunięcie gałęzi o wymiarze nieprzekraczającym 30% korony, która rozwinęła się w całym okresie rozwoju drzewa. Przepis ten nie pozwala więc na obcinanie co roku 1/3 korony, bo inaczej w krótkim czasie drzewo mogłoby zostać całkowicie pozbawione gałęzi.

Wyjątkiem od tej zasady są prace w koronie drzewa, które mają na celu:

• usunięcie gałęzi obumarłych lub nadłamanych;
• utrzymywanie uformowanego kształtu korony drzewa;
• wykonanie specjalistycznego zabiegu w celu przywróceniu statyki drzewa.

Zabieg specjalistyczny przeprowadzany w przypadku naruszonej statyki, np. w wyniku silnej wichury, wykonuje się na podstawie dokumentacji, w tym dokumentacji fotograficznej, potwierdzającej konieczność przeprowadzenia takiego zabiegu. Dokumentację przechowuje się przez 5 lat od końca roku, w którym wykonano zabieg (art. 87a ust. 3). Zabiegi te powinny być wykonywane przez osoby posiadające odpowiednią wiedzę i umiejętności w zakresie właściwej pielęgnacji drzew.

Zgodnie z wiedzą dendrologiczną ogólną zasadą pielęgnacji drzew jest usuwanie jak najmniejszej części korony (optymalna wielkość wynosi do 15%) i możliwie cienkich gałęzi. W ten sposób zabieg będzie miał nieznaczny wpływ na stan drzewa.

Ponadto zgodnie z art. 150 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, właściciel gruntu może obciąć i zachować dla siebie gałęzie pochodzące z sąsiedniego gruntu, po uprzednim wyznaczeniu sąsiadowi odpowiedniego terminu do ich usunięcia.

Regulacje te nie są ze sobą sprzeczne, ponieważ ustawa o ochronie przyrody zawiera przepisy szczegółowe wobec przepisów Kodeksu cywilnego. Wobec czego zgodnie z prawem można usunąć gałęzie przechodzące na nieruchomość, zachowując zasady wynikające z ochrony przyrody, określone w art. 87a ust. 2 ustawy, np. nie więcej niż 30% korony drzewa.

Przycinanie gałęzi a gatunki chronione

Przed przystąpieniem do prowadzenia zabiegów w obrębie korony drzewa powinno się wykluczyć obecność gniazd ptasich. Jednak niejednokrotnie, w sytuacji pełnego ulistnienia drzewa, stwierdzenie obecności gniazd ptasich jest trudne. Z tego względu zaleca się, aby zabiegi te były prowadzone poza okresem lęgowym ptaków.

W uzasadnionych sytuacjach możliwe jest wystąpienie do regionalnego dyrektora ochrony środowiska o zezwolenie na płoszenie i niepokojenie ptaków.

---

Drzewa pod liniami energetycznymi –  czy należy je sadzić i jak o nie dbać?
(Materiał nadesłany przez TAURON Dystrybucja S.A.) 

Prawidłowo zagospodarowany ogród upiększa otoczenie, chroni przed wiatrem i hałasem, zapewnia czyste powietrze, jest siedliskiem dla zwierząt i ptaków. Dobór roślinności jednak nie zawsze może być podyktowany wyłącznie naszymi upodobaniami. Jeśli na naszej działce znajduje się infrastruktura dostarczająca prąd, do sadzenia trzeba się odpowiednio przygotować. Dlaczego?

Ponieważ blisko połowa wszystkich awarii elektroenergetycznych spowodowana jest przez połamane drzewa. Więc jeśli jesteś właścicielem drzew rosnących wysoko w pobliżu linii energetycznych, dla swojego bezpieczeństwa i dla dostaw energii elektrycznej bez awarii i przerw  - musisz liczyć się z regularnym przycinaniem gałęzi. Mała świąteczna choinka, posadzona w naszym ogrodzie kiedyś dorośnie, a dwudziestoletni świerk, czy sosna sięgający przewodów elektrycznych to już realne zagrożenie.

Zatem jak zadbać nie tylko o drzewa, ale i o swoje bezpieczeństwo?

Przycinanie drzew pod liniami energetycznymi

Drzewa rosnące w pobliżu linii energetycznej należy regularnie przycinać, by połamane gałęzie nie spowodowały awarii. Może się tak zdarzyć pod naporem ciężkiego, mokrego śniegu lub mocnego wiatru. 

Zerwane przewody to nie tylko brak prądu, ale również zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi. Każdy przypadek zerwania przewodów należy zgłaszać do właściciela sieci na danym terenie (numer alarmowy 991).

Na południu Polski jest to TAURON Dystrybucja S.A. www.tauron-dystrybucja.pl

Aby uniknąć takich sytuacji:

• rób przegląd dużych, wieloletnich drzew co 2-3 lata. Ważne jest, by umieć rozpoznać, kiedy drzewa zagrażają bezpieczeństwu ludzi i budynków znajdujących się w ich pobliżu. Stan drzewa najlepiej ocenią specjaliści - dendrolodzy i arboryści.

Oni też w najbezpieczniejszy sposób poradzą sobie z przycinką gałęzi.

• jeśli gałęzie już wrosły w przewody -  nie przycinaj ich samodzielnie ponieważ grozi to porażeniem prądem, a nawet śmiercią. Zgłoś to energetykom, ponieważ przed przycinką konieczne będzie wyłączenie zasilania.

Jeśli gałęzie drzew są jeszcze w bezpiecznej odległości od przewodów podczas przycinki pamiętaj o kilku podstawowych zasadach:

• podczas pojedynczej akcji cięcia nie usuwajmy więcej niż 15-20% masy liściowej.
• usuwajmy całe gałęzie, a jako pierwsze wybierajmy najgrubsze spośród tych, które należy usunąć na przestrzeni najbliższych lat.
• nie wycinajmy jednocześnie gałęzi wyrastających z pnia na tej samej wysokości ani bezpośrednio nad i pod gałęziami już wyciętymi.

Sadzenie drzew pod liniami energetycznymi – czy i co sadzić?

Bardzo ważny dla bezpieczeństwa ludzi i dostaw energii jest wybór odpowiednich gatunków drzew, które chcemy zasadzić w pobliżu słupów i linii energetycznych znajdujących się na naszej posesji. Powinien to być gatunek, który nie rośnie wysoko, jego gałęzie są delikatne i giętkie, a korona da się kształtować poprzez przycinanie. Przycinanie gałęzi drzew rosnących w pobliżu słupów i dbanie o drzewa i krzewy na swoim terenie, w tym te pod liniami energetycznymi, to obowiązek właściciela rośliny.

Kilka przykładowych, polecanych gatunków bezpiecznych dla linii energetycznych to: jabłoń domowa, śliwa wiśniowa, bez czarny, różanecznik, tuje np. żywotnik zachodni.

Pozostałe gatunki drzew polecane do sadzenia w pobliżu słupów i przewodów energetycznych znajdziesz w poradniku „Co sadzić, by nie przesadzić?”, który pobrać ze strony: tauron-dystrybucja.pl/wlacz-dla-przyrody 

Publikacja została opracowana wspólnie przez energetyków i dendrologów i zawiera także  porady dotyczące sadzenia oraz ciekawostki dendrologiczne.

Odległości drzew od linii energetycznych

Sadząc drzewa musimy pamiętać też o zachowaniu bezpiecznej odległości od linii i słupów energetycznych, która wynosi:

• minimum 2 metry w przypadku sadzenia drzew w pobliżu sieci niskiego napięcia
• minimum 5 metrów w przypadku sadzenia drzew w pobliżu sieci średniego napięcia.

Takie odległości oraz dobór odpowiednich gatunków roślin spowoduje, że będziemy mogli cieszyć się roślinnością w ogrodzie, bez obaw o bezpieczeństwo swoje i zabudowań, oraz korzystać z energii elektrycznej bez zakłóceń i przerw awaryjnych.