25. rocznica rejestracji Towarzystwa Społeczno – Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim.

W końcu lat 80. XXw. na terenie Śląska Opolskiego działały jedynie nieformalne organizacje skupiające mieszkańców określających swoje pochodzenie jako niemieckie. Organizacje prowadziły działalność kulturalną, nie miały aspiracji politycznych. Początkowo grupa założycielska przyszłego TSKN liczyła kilkanaście osób i spotykała się w domu Johanna Krolla. W późniejszym czasie spotykano się dość systematycznie w gogolińskiej dzielnicy Strzebniów. Celem tych spotkań było stworzenie struktur pozwalających na oficjalną działalność ludzi określających swoją narodowość jako niemiecką oraz pielęgnowanie historii i kultury niemieckiej.

W 1988r., z inicjatywy Johanna Krolla rozpoczęto akcję zbierania deklaracji mieszkańców określających się jako Niemcy. Pierwsze na liście figurowało nazwisko J. Krolla. Akcja okazała się ogromnym sukcesem. Działacze terenowi z własnej inicjatywy, bardzo skutecznie prowadzili zbiórkę podpisów. Równolegle prowadzono działania, mające na celu rejestrację organizacji o proponowanej nazwie Towarzystwo Społeczno – Kulturalne Mniejszości Niemieckiej na Śląsku Opolskim.

W wyniku podjętych działań zebrano 250 000 podpisów i w czerwcu 1989r. złożono w Sądzie Rejonowym w Opolu wniosek o rejestrację. Wniosek został odrzucony, od wyroku odwołano się jednak do Sądu Najwyższego. Organizację zarejestrowano dopiero 16.02.1990r. jako Towarzystwo Społeczno – Kulturalne Mniejszości Niemieckiej z siedzibą w Gogolinie przy ul. Krapkowickiej 6. Johann Kroll został też jej pierwszym przewodniczącym.

Gogolin stał się politycznie ważnym miejscem, a siedzibę mniejszości odwiedziła m. in. przewodnicząca Bundestagu Rita Süsmuth i ambasadorowie Niemiec. Mniejszość niemiecka zaczęła odgrywać znaczącą rolę w polityce, gdyż była największą liczebnie spośród uznawanych mniejszości narodowych w Polsce.

W 1991r. przedstawiciele mniejszości w wyborach do Sejmu RP uzyskali w  7 mandatów i 1 mandat senatorski, w 1993r. - 4 mandaty i 1 senatorski, a podczas wyborów w latach 1997, 2001 i 2005 - 2 mandaty poselskie. W 2007r. mniejszość uzyskała tylko 1 mandat poselski.

Henryk Kroll, który kontynuował dzieło ojca m. in. jako przewodniczący Towarzystwa Społeczno – Kulturalnego Niemców  na Śląsku Opolskim, w 1991r. został posłem I kadencji i pełnił tę funkcję do 2007r., kiedy posłem został Ryszard Galla. W wyborach do Sejmiku Województwa Opolskiego mniejszość niemiecka zdobyła w 1998 r. - 13 mandatów, a w latach 2002 i 2006 - 7 mandatów. W 2008r. H. Kroll zrezygnował z przywództwa TSKN na Śląsku Opolskim na rzecz Norberta Rascha.

*

Johann Kroll urodził się w dniu 25.VI.1918r. w Rozkochowie koło Głogówka. W 1937r. ukończył renomowane nyskie Carolinum. Studiował nauki przyrodnicze we Wrocławiu. Powołany do wojska, w trakcie działań wojennych na Krymie został ciężko ranny.

W 1948r. ożenił się i osiadł na ponad 30 hektarowym gospodarstwie rolnym w Obrowcu. W 1975r. założył Rolniczą Spółdzielnię Produkcyjną w Obrowcu. Przez wiele lat spółdzielnia była uważana nie tylko za wzorcową w województwie, ale też za jedną z najlepszych w kraju. Johann Kroll podejmował również inicjatywy powołania na Śląsku Opolskim niemieckich instytucji kulturalnych i gospodarczych. Za zasługi J. Kroll otrzymał liczne odznaczenia, w tym Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyż Zasługi ze Wstęgą - jedno z najważniejszych odznaczeń państwowych Niemiec. W 2010r., w 20. rocznicę powstania TSKN, na gogolińskim ratuszu odsłonięto tablicę upamiętniającą zasługi jej założyciela.